Czy rzeczywiście to jest umowa zlecenie czy może umowa o pracę?

          Obecnie nierzadko pracodawcy nie chcą zatrudniać pracowników na umowę o pracę. Zamiast tego wolą dać np. umowę zlecenie (potocznie zwaną tzw. "śmieciówką"). Spotkałem się nawet z opiniami ludzi, którzy mówili, że "pracodawcy boją się umowy o pracę jak diabeł święconej wody". 

           Jest wiele przyczyn powyższej sytuacji, między innymi: 

- strach przed korzystaniem przez pracownika ze zwolnienia lekarskiego L4,

- obawy związane z prawem do urlopu i innych pracowniczych uprawnień wynikających z kodeksu pracy,

- "chytrość", ponieważ dzięki zleceniu mogą mniej płacić pracownikowi, a także państwu (mniejsze składki na ubezpieczenia społeczne, zaliczki pit).

          Niezależnie od motywacji pracodawców - prawo pracy i tak obowiązuje. Umowy cywilnoprawne (w tym umowa zlecenie) różni się pod względem prawnym od umowy o pracę. Jeżeli umowa zlecenia ma cechy umowy o pracę (chodzi tutaj o treść umowy, ale także i faktyczną organizację pracy w zakładzie) to będzie w rzeczywistości umową o pracę. Oznaczenie jej np. jako zlecenie, wykonanie zadań nie będzie tutaj miało  żadnego znaczenia.  

          Charakterystyczne dla umowy o pracę jest przede wszystkim podporządkowanie pracownika pracodawcy. W umowie zlecenie mówimy jedynie o współpracy, a nie o podporządkowaniu, nie o poleceniach służbowych. 

           Tak zawartą umowę o pracę (oznaczoną jako umowa zlecenie) może na przykład zakwestionować ZUS w trakcie kontroli. Oczywiście, pracodawca może się od tego odwołać, ale to nie zmienia faktu, że umowa o pracę oznaczona tylko jako umowa zlecenie będzie w rzeczywistości umową o pracę wraz ze wszystkimi tego konsekwencjami prawnymi. 

           Pozdrawiam, 

radca prawny dr Kamil Lorek 

Czy odmowa wszczęcia postępowania karnego przez prokuratora oznacza koniec ubiegania się o sprawiedliwość?

    Czasami może zdarzyć się, że prokurator odmówi wszczęcia postępowania karnego pomimo dokonania zgłoszenia. Ktoś może wtedy zastanawiać się czy osoba, która nas skrzywdziła nie poniesie żadnych konsekwencji swojego zachowania oraz czy to musi oznaczać koniec dochodzenia sprawiedliwości? Nie, to wcale tego nie oznacza. Po pierwsze, takie postanowienie można zaskarżyć. Po drugie, niezależnie od tego czy postępowanie karne zostanie wszczęte czy nie, to w sytuacji kiedy doznaliśmy szkody, krzywdy możemy dochodzić odszkodowania, zadośćuczynienia na drodze cywilnoprawnej. 

       Warto więc znać przysługujące nam prawa oraz nie odpuszczać przy ich dochodzeniu. 

Radca prawny a adwokat / Radczyni prawna a adwokatka

  Nierzadko ludzie zastanawiają się do kogo iść po pomoc prawną, komu dać pełnomocnictwo w sądzie i myślą nad tym czy lepszy będzie adwokat czy radca prawny. Dawniej przecież zawsze chodziło się do adwokata. W różnych filmach często słyszy się zwrot "idę do adwokata". Z drugiej strony w opinii wielu moich znajomych damskie określenie radczyni prawna brzmi dumnie i pięknie podczas gdy słowo adwokatka raczej jakoś tak przeciętnie. 

   Pamiętam jak jeszcze na studiach Pani Profesor mówiła nam "nigdy nie idźcie po pomoc prawną do adwokata w sprawach podatkowych, bo są oni bardzo słabi w podatkach i mogą przez to komuś nawet zaszkodzić". Po czym dodawała, że lepiej udać się do radcy prawnego albo doradcy podatkowego.  

   Obecnie zakres uprawnień, kompetencji radców prawnych i adwokatów jest można powiedzieć praktycznie taki sam. 

   Co ważne, środowisko radcowskie i adwokackie jest obecnie bardzo zróżnicowane tzn. jest dużo radców prawnych i adwokatów. Różnie wygląda ich kariera zawodowa oraz zakres świadczonych usług prawnych. Wszystko zależy od konkretnej, indywidualnej osoby. Są adwokaci, którzy doskonale znają się na podatkach i jednocześnie są radcowie prawni, którzy są bardzo dobrymi obrońcami w sprawach karnych. 

   Wybierajac prawnika, który ma świadczyć pomoc prawną należy przeanalizować jego kompetencje. Informacje o tym można znaleźć między innymi na stronie danej kancelarii albo na profesjonalnych, prestiżowych portalach internetowych jak np. www.szukajradcy.pl 

Alimenty dla seniora od 

dorosłych, samodzielnych dzieci

  Zbliża się Dzień Babci i Dzień Dziadka. Niestety nie wszyscy dziadkowie i nie wszystkie babcie mają dostateczne środki na swoje utrzymanie. Nie zawsze mogą liczyć na chęć pomocy ich rodziny. 

   Dlatego należy podkreślić, że senior będący w trudnej sytuacji życiowej, który nie ma wystarczających środków finansowych na swoje utrzymanie, pokrycie niezbędnych wydatków - może dochodzić zasądzenia na jego rzecz alimentów od jego dorosłych, samodzielnych dzieci. Takie uprawnienie daje kodeks rodzinny i opiekuńczy. 

 Dożywocie a rękojmia wiary publicznej

 ksiąg wieczystych:

   Zamierzając nabyć nieruchomość zawsze warto sprawdzić aktualną treść księgi wieczystej dla tejże nieruchomości. Dobrze jest to zrobić chociażby pod kątem sprawdzenia m. in. czy nie jest ona obciążona prawem dożywocia osoby trzeciej. Wystarczy uzyskać numer tej księgi i później można samemu w domu o dowolnej porze dnia i nocy w internecie przeglądać treść tej księgi wieczystej. 

     Należy jednak nadmienić, iż w praktyce nie zawsze w każdym przypadku w księdze wieczystej musi być ujawnione prawo dożywocia (dotyczy to zwłaszcza starszych umów (zawieranych wiele lat temu). Jednakże nabywca nieruchomości obciążonej prawem dożywocia nie może uchylić się od obowiązków wynikających z umowy dożywocia na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych.

     Przed  ustawą prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 roku notariusze opierali się jedynie na Kodeksie cywilnym, który nie nakładał obowiązku złożenia wniosku do Sądu o wpis prawa dożywocia. Zatem sama księga wieczysta nie zawsze musi w pełni odzwierciedlać stan prawny nieruchomości. Pomocne może być więc również sprawdzenie podstawy nabycia nieruchomości. 

 Warto wiedzieć: 

Zgodnie z Uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2023 r., sygn. Akt III CZP 94/22 artykuł 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju nie wyłącza możliwości zasiedzenia nieruchomości stanowiącej las państwowy.

Co analizować przed wyborami parlamentarnymi?

 UMOWA  PRZEKAZANIA  GOSPODARSTWA  ROLNEGO  A  ZACHOWEK:

   Czasami spadek po spadkodawcy może otrzymać tylko część uprawnionych do dziedziczenia z ustawy spadkobierców, albo tylko jeden z nich. Taka sytuacja może być spowodowana przekazaniem przez spadkodawcę całego majątku w drodze testamentu. Podobna sytuacja może również mieć miejsce gdy spadkodawca jeszcze za życia przekazał cały swój majątek np. w drodze umowy darowizny. 

  Taka sytuacja wcale nie musi jeszcze pozbawiać pozostałych spadkobierców (np. rodzeństwa) prawa do uzyskania jakichś środków pieniężnych po zmarłym. Mogą oni bowiem dochodzić zachowku. Jest to instytucja cywilnoprawna unormowana w ustawie kodeks cywilny. 

  Nie zawsze jednak można skorzystać z tej instytucji zachowku. Jedną z takich sytuacji jest przekazanie przez spadkodawcę jeszcze za życia całości majątku w drodze tzw. umowy przekazania gospodarstwa rolnego. Była to umowa stosowana w Polsce pod koniec lat 80. Z tej racji, iż skorzystanie z tej formy umowy łączyło się z uprawnieniem do uzyskania prawa do emerytury przez rolnika - nierzadko korzystano z niej w tamtym czasie. Często przechodzący na emeryturę rolnicy nie decydowali się przekazać własności budynków w tej formie. Czynili to w obawie o własne bezpieczeństwo na starość gdyby otrzymujący to gospodarstwo okazał się niewdzięczny oraz im nieżyczliwy. Część ówczesnych rolników zdecydowało się jednak przekazać całość posiadanego majątku właśnie w ramach tej umowy. Orzecznictwo sądowe stoi na stanowisku, iż jeżeli taki przekazujący majątek rolnik uzyskał z tytułu tej umowy prawo do emerytury to umowa ta nie wywołuje takich samych skutków prawnych jak darowizna. Tym samym sądy w swoim orzecznictwie uważają, że w takich przypadkach nie można dochodzić zachowku. 

   Czy opisana wyżej sytuacja całkowicie raz na zawsze pozbawia te osoby prawa do zachowku? Otóż niekoniecznie. Zważyć bowiem należy, iż powyższa teza nie wynika z przepisów prawa stanowionego, ale z orzecznictwa sądowego, które nie jest wiążącym źródłem prawa w Polsce. Nierzadko zdarzały się (także w ostatnich latach) przypadki, w których sądy, w tym także Sąd Najwyższy zmieniały swoją linię orzeczniczą i pomimo dotychczasowej wieloletniej praktyki zaczynały orzekać całkowicie odmiennie. Nadmienić również należy, iż sytuacje rodzinne, majątkowe, czy po prostu w relacjach między ludźmi czasami są bardzo złożone, skomplikowane, nieprzewidywalne. Tak zatem nie można wykluczyć, że w jakiejś sprawie wystąpi choć bardzo podobny to jednak inny stan faktyczny, który spowoduje przyjęcie przez sąd zupełnie przeciwnego stanowiska. Niemniej jednak podkreślić należy, iż w każdym takim przypadku należy na samym początku bardzo dokładnie poinformować klienta korzystającego z usług radcy prawnego / adwokata o tym, że jest małe prawdopodobieństwo wygrania takiej sprawy. Klient musi doskonale wiedzieć, że są małe szanse na wygranie takiej sprawy, a ewentualna przegrana może go narazić na niepotrzebne koszty, stres i inne nieprzyjemne emocje. 

 Sędzia niesprawiedliwy? 

    Czasami może zdarzyć się sytuacja, w której sędzia prowadzący postępowanie zachowuje się niewłaściwie, nie przestrzega przepisów, co niekorzystnie wpływa na sytuację procesową strony. Jednym ze sposobów poradzenia sobie z takim problemem jest możliwość złożenia wniosku o wyłączenie sędziego z powodu wątpliwości co do jego braku obiektywizmu, bezstronności w prowadzeniu sprawy.

  Zważyć bowiem  należy, iż niewłaściwe traktując jedną ze stron, nie respektując przysługujących jej praw można mieć uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności oraz tego, czy dokonuje on dyskryminacji, która może być spowodowana wieloma różnymi przyczynami (nawet takimi, które nie są znane dyskryminowanej stronie). Wniosek ten odnosi się do instytucji tzw. iudex suspectus (na wniosek). Obok niej istnieje również instytucja iudex inhabilis (wyłączenie z mocy prawa). 

   Tak zatem jeżeli sędzia rozpatrujący sprawę będzie zachowywał się jakoś niewłaściwie wobec jednej ze stron to zawsze warto skorzystać z możliwości złożenia wniosku o wyłączenie tego sędziego z uwagi na uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności, obiektywizmu. 

   Zapraszam do mojego artykułu naukowego opublikowanego w punktowanym czasopiśmie naukowym Annales Universitatis Mariae Curie - Skłodowska. Artykuł ten jest w całości dostępny bezpłatnie w internecie. Dotyczy on między innymi ochrony seniorów w ramach umowy darowizny, umowy dożywocia.

 Tutaj jest adres do mojego artykułu naukowego:

 https://journals.umcs.pl/g/article/view/5880/5844

Pozdrawiam,

Kamil Lorek 

 

Czy umowa, na której złożony został podpis tylko jednej strony zawsze oznaczać będzie to, że umowa nie została zawarta?

Zważyć należy, iż samo podpisanie umowy jest co prawda czynnością ważną, ale nie najważniejszą oraz nie przesądza o jego wyłącznym sposobie zawarcia umowy, co skutkuje tym, że podpis obu stron umowy nie zawsze jest wymagany do tego, ażeby móc ważnie zawrzeć umowę, a więc uczynić jej postanowienia kumulatywnie ważnymi i skutecznymi.

Nadmienić należy, iż już od dawien dawna, bo już w prawie rzymskim znana była instytucja zawarcia umowy, czy też złożenia oświadczenia woli per facta concludentia, a więc w sposób konkludentny (dorozumiany).

Oznacza to, że wola osoby zawierającej umowę może być wyrażona przez każde takie zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę zawarcia tejże umowy w sposób dostateczny. Za swoisty przykład tego może posłużyć umowa o przewóz osób, która może być zawierana także przez zajęcie miejsca w pociągu, czy autobusie.

Należy zaznaczyć, iż zawarcie umowy następuje przez złożenie oświadczenia woli jego zawarcia przez obie strony. Najprościej mówiąc, oświadczenie woli jest to uzewnętrznienie wewnętrznej woli (chęci) człowieka zmierzające do wywołania określonego skutku prawnego w postaci powstania, zmiany, ustania stosunku prawnego. Oświadczeniem woli jest każde zachowanie (działanie jak również zaniechanie) człowieka, które to wyraża jego wolę w sposób dostateczny. Może ono być złożone na piśmie lub ustnie albo wyrażone przez gest.

Należy przytoczyć Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2008 r.o sygn. V CSK 6/08. Sąd Najwyższy w tymże orzeczeniu jasno, wyraźnie i wprost wskazał, że brak na umowie podpisu jednej ze stron nie oznacza, że umowa nie została skutecznie zawarta. Umowa może bowiem być zawarta także w sposób konkludentny, tzn. dorozumiany.

Ponadto warto przytoczyć także inny wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 1970 r., sygn. III PRN 96/69, w którym sąd orzekł, iż milczenie może stanowić sposób złożenia oświadczenia woli, jednak tylko wtedy, gdy jest traktowane jako wyrażenie zgody w sytuacji, „w której osoba nie zaprzeczająca mogła i powinna zająć merytoryczne stanowisko w danej kwestii” . Takie rozumowanie ma swoje korzenie w wywodzącej się z prawa rzymskiego premii „qui tacet, consentire videtur, ubi loqui potuit ac debuit” (kto milczy, zdaje się wyrażać zgodę wówczas, gdy mógł lub powinien złożyć oświadczenie).

Może zaistnieć bardzo wiele różnych potencjalnych sytuacji, w których może pojawić się to pytanie: Czy umowa, na której złożony został podpis tylko jednej strony zawsze oznaczać będzie to, że umowa nie została zawarta? Nie można od razu odpowiedzieć krótko, wprost na to pytanie tak czy nie. Wszystko zależy od zaistniałych w sprawie stanów: faktycznego oraz prawnego.