Czy uciążliwy sąsiad swoim hałasem może nam zaszkodzić?

Stosunki sąsiedzkie potrafią być czasami bardzo uciążliwe i nie chodzi tutaj tylko o brak możliwości wspólnej rozmowy. Sąsiedzi mogą na różny sposób hałasować w swoim domu/mieszkaniu aż do takiego stopnia, że będzie to utrudniało normalne funkcjonowanie pozostałym sąsiadom. Hałas może polegać na przykład na głośnych imprezach czy długim remoncie.

Czy w takiej sytuacji można coś zrobić czy koniecznym jest przeprowadzka w inne miejsce zamieszkania? Otóż można podejmować różne środki prawne. Jednym z nich jest powołanie się na immisje. Immisja jest to działanie właściciela nieruchomości na jego terenie, którego skutki są odczuwalne na pozostałych nieruchomościach innych osób. Wyróżniamy między innymi immisje bezpośrednie (są celowe, zamierzone) i pośrednie (wynikają z naturalnego korzystania).

Zważyć należy, iż nie każde działanie (w tym także nie każdy hałas) będzie czymś negatywnym, co może dawać podstawę do interwencji. Musi to bowiem naruszać zasady współżycia społecznego ponad „przeciętną miarę”. Należy mieć na uwadze, że każdy ma prawo do pewnej swobody we własnym domu/mieszkaniu. Jeżeli zatem sąsiedzi czasami w dzień będą przez krótki czas (np. godzinkę czy dwie) trochę głośniej się zachowywali, bo mają gości to wydaje się, że raczej nie zostanie przekroczona „przeciętna miara”. Robienie remontu nawet przy użyciu wiertarki także wydaje się być czymś naturalnym i dozwolonym. Jednakże jeżeli ten remont będzie się mocno przedłużał np. trwał przez wiele tygodni w małym dwupokojowym mieszkaniu to wtedy można mieć uzasadnione wątpliwości co do tego, czy nie przekroczono pewnych granic.

Na samym początku zawsze należy kulturalnie poprosić sąsiada o zmianę zachowania, a w razie potrzeby uzasadnić mu swoją prośbę. Być może nie jest świadomy tego, że swoim zachowaniem sprawia trudności innym osobom. Jeżeli to nie przyniesie skutków to można dochodzić swoich praw między innymi przed sądem na drodze postępowania cywilnego. Można żądać: zaprzestania naruszeń oraz przywrócenia stanu poprzedniego.

Ponadto, takie immisje nie muszą, ale mogą niekiedy prowadzić do powstania szkody. Jeżeli powstała szkoda to wtedy można dochodzić jej naprawienia (odszkodowania). Szkoda może przejawiać się w utracie wartości nieruchomości albo w naruszeniu dóbr osobistych i cierpieniu moralnym.

Takie immisje to nie tylko hałas. Mogą one być związane również np. z prowadzeniem przez kogoś działalności gospodarczej albo wynikać z jeszcze innych działań. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 lutego 2016 r., sygn. akt I Aca 875/15:
"Za immisje, które przekraczają przeciętną miarę, można uznać przykładowo sadzenie drzew osiągających znaczne rozmiary, zwłaszcza o bardzo dużej gęstości, blisko granicy nieruchomości i blisko okien budynku mieszkalnego. "

Tak zatem hałasowanie sąsiada wcale nie musi nam zaszkodzić (wywołać szkodę), aczkolwiek może. W sytuacji przekroczenia „przeciętnej miary” warto dochodzić swoich praw między innymi na gruncie prawa cywilnego. Ponadto, jeżeli na skutek takiego hałasowania powstanie szkoda – warto dochodzić odszkodowania.

Bibliografia:

1. www.poradnikpracownika.pl/-immisje-uciazliwosci-z-sasiedniej-nieruchomosci-jak-z-nimi-walczyc[dostęp w dniu 07.06.2023 r.]

2. www.numo.pl/artykul/odszkodowania-za-immisje-z-dzialki-sasiedniej-97592 [dostęp w dniu 07.06.2023 r.]

3. Bończak-Kucharczyk E., „Zarządzanie nieruchomościami mieszkalnymi. Aspekty prawne i organizacyjne”, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, 2014 r.

4. Gniewek E., Machnikowski P. (red.), „Kodeks cywilny. Komentarz”, Wydawnictwo C.H. Beck 2021 r.